‘Un do!’ Zo begroet je elkaar binnen de Matawaigemeenschap als je bent aangekomen. Op 10 februari 2015 startte ACT Suriname trainingen voor deze gemeenschap die zal participeren in het maken van ‘etno-culturele’ (landgebruiks)kaarten en projecties voor landinrichting in de toekomst. Dit project is geïnitieerd door de Stichting Avittimauw. Gerda Beeley en Tina Henkie van deze stichting informeerden de gemeenschap waarom het project gestart is.
Het doel is om de bestaande etno-culturele kaarten van het traditioneel Matawaigebied als basis te gebruiken en deze aan te vullen met informatie over gewenste, toekomstige ontwikkelingen. Daarnaast wordt er gekeken naar de bedreigingen van buitenaf voor het Matawaigebied, die eveneens in kaart zullen worden gebracht.
ACT-directeur Minu Parahoe, antropoloog Rudo Kemper, AdeKUS-student Niradj Hanoeman en Keeng Koemoe uit Kwamalasamutu hebben in verschillende sessies, in de dorpen Pusugrunu en Boslanti, diverse groepen getraind en geconsulteerd.
Te Pusugrunu is na overleg met de gemeenschap besloten een schoolkaart te maken van het gebied vanaf Pusugrunu naar het zuiden. De schoolkinderen en leerkracht Pinas tekenden heel enthousiast de ontbrekende kreken op de kaart.
Studenten Poesoegroenoe werken aan een kaart
Minu Parahoe in gesprek met Matawai vrouwen over Landkaarten
De vrouwen van het dorp hebben samen met Minu Parahoe gewerkt aan een kaart met daarop een deel van het stroomgebied van de Saramaccarivier vanaf Bethel tot Grasi. Voor de Saramaccarivier, waaraan de Matawaidorpen liggen, is er een complexe methode van zeggenschap. Dorpen hebben elk voor zich zeggenschap over een deel van de rivier. Hierdoor geven ze alleen informatie over dat deel waarover zij zich ontfermen. ACT Suriname richt haar werk zo in dat dit binnen de traditionele regels valt.
Op 12 februari deed het team Boslanti aan. Hier is samen met de dorpelingen gewerkt aan het tekenen van de kreken op een kaart. In Boslanti is er gefocust op het gebied tussen de Lawaivallen en de Tukumuturivier.
Op 13 en 14 februari zijn alle kreken, kampen en stroomversnellingen die tussen Bethel en Kwakugron liggen op de kaart gezet. De hoofdkapitein van Pijeti en zijn vrouw hebben geholpen bij de Matawai-benamingen.
ACT Suriname werkt eraan om de concept-Matawaikaart tegen eind april 2015 af te hebben, zodat de volgende ronde van correcties worden meegenomen op de finale etno-culturele kaart. Hierop zal ook worden weergegeven de hydrologie, het huidig landgebruik en gewenste toekomstige ontwikkelingen bezien door de bril van de Matawai. Koemoe, Kemper en Hanoeman zullen een maand in het Matawaigebied verblijven voor een hands-on-training in kartering.
